Uvira’da Kırılgan Umut: M23’ün Çekilme İlanı ve Doğu Kongo’nun Bitmeyen Belirsizliği
Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda yer alan Uvira, bir kez daha tarihin ağır yüküyle yüzleşiyor. M23 silahlı grubunun şehirden çekileceğini duyurması, günlerdir süren çatışmaların gölgesinde yaşayan siviller için kısa süreli bir umut ışığı yarattı. Ancak bu umut, toprağa henüz kök salmadan, yerini derin bir kuşkuya bırakmış durumda.
Uvira sokaklarında bugün hissedilen duygu, sevinçten çok temkin. Evlerini terk etmek zorunda kalan aileler, kapılarını yeniden açıp açamayacaklarını bilmiyor. Pazar yerleri sessiz; okulların bahçeleri boş. İnsanlar, silahların susacağına dair verilen sözlerin daha önce defalarca boşa çıktığını hatırlıyor. Bu nedenle M23’ün çekilme açıklaması, barışın habercisi olmaktan ziyade, yeni bir belirsizlik perdesi olarak algılanıyor.
Bölge halkı için asıl soru net: Çekilme gerçekten gerçekleşecek mi, yoksa bu sadece uluslararası baskıyı hafifletmeye yönelik geçici bir manevra mı? Doğu Kongo’da silahlı grupların taktik geri çekilmeleri, çoğu zaman daha şiddetli geri dönüşlerin önsözü oldu. Uvira sakinleri de bu acı tecrübelerle şekillenmiş bir hafızaya sahip.
Öte yandan insani tablo ağır. Günler süren çatışmalar, zaten kırılgan olan yaşam koşullarını daha da zorlaştırdı. Gıda tedariki aksadı, sağlık hizmetleri sınırına dayandı, binlerce kişi güvenli bölgelere ulaşma umuduyla göç yollarına düştü. Bir çekilme gerçekleşse bile, geride kalan yıkımın onarılması zaman alacak; güvenin yeniden inşa edilmesi ise daha da uzun sürecek.
Uvira’da bugün barış, bir ilan meselesi değil; sahada atılacak somut adımların, uluslararası gözlem ve yerel güvenlik mekanizmalarının birlikte işlemesine bağlı. Halkın beklediği şey büyük söylemler değil, sessiz ama kalıcı bir istikrar.
Doğu Kongo’nun kaderi, sık sık verilen ama tutulmayan sözler arasında savruldu. Uvira da bu kaderden kaçmak istiyor. Ancak şehir, umut ile korku arasında, temkinli bir bekleyişte. Çünkü burada barış, sadece gelmesi istenen bir misafir değil; defalarca kapıdan dönmüş, güvenini yitirmiş bir misafir. Ve Uvira halkı, bu kez gerçekten gelip gelmeyeceğini görmek istiyor.