Sierra Leone Mpox’tan Arındırıldı: Salgının Ardından Kalan Sessiz Yara
Sierra Leone, aylar süren zorlu bir mücadelenin ardından mpox salgınını resmen geride bıraktığını ilan etti. Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklama, ülke genelinde hem bir rahatlama hem de derin bir muhasebe duygusu yarattı. Çünkü bu salgın yalnızca istatistiklerle ölçülen bir sağlık krizi değil, toplumun dokusuna işleyen bir sınavdı.
Yılın başlarında ilan edilen mpox salgını, kısa sürede ülkenin kırılgan sağlık altyapısını zorladı. Resmî verilere göre 60 kişi yaşamını yitirdi. Hükümet, yüzde 99’luk bir hayatta kalma oranına dikkat çekerek sağlık çalışanlarının ve erken müdahalenin başarısını vurguluyor. Bu oran, tıbbi açıdan önemli bir başarıyı temsil ediyor. Ancak sayılar her zaman hikâyenin tamamını anlatmıyor.
Hayatta Kalanlar, Görünmeyen Bir Mücadele Veriyor
Bugün Sierra Leone mpox’tan arındırılmış olabilir; fakat hayatta kalan binlerce insan için salgın henüz bitmiş değil. Birçok hasta, iyileşmenin ardından toplumdan dışlanma, damgalanma ve sosyal izolasyonla karşı karşıya. Mpox geçirmiş olmak, bazı bölgelerde hâlâ korku ve yanlış bilgilerle anılıyor. Bu da bireyleri işlerinden, sosyal çevrelerinden ve hatta aile bağlarından kopma noktasına sürüklüyor.
Salgın hastalıklar yalnızca bedeni değil, zihni ve toplumsal algıyı da yaralar. Mpox vakalarının geride bıraktığı en derin iz, belki de görünmeyen bu psikolojik ve sosyal travma oldu.
Devletin Başarısı ve Sorumluluğu
Sağlık Bakanlığı, hızlı temaslı takibi, izolasyon önlemleri ve bilinçlendirme kampanyalarıyla salgının kontrol altına alındığını belirtiyor. Bu, devlet kapasitesi açısından kayda değer bir kazanım. Ancak asıl sınav şimdi başlıyor: Toplumsal iyileşme.
Uzmanlara göre salgın sonrası dönemde, psikososyal destek programları ve kamuoyunu bilgilendiren kapsayıcı kampanyalar hayati önem taşıyor. Mpox’un bulaş yolları ve iyileşen bireylerin toplum için bir tehdit oluşturmadığı net biçimde anlatılmadıkça, damgalanmanın önüne geçmek zor olacak.
Sağlık Krizlerinden Alınacak Dersler
Sierra Leone’nin mpox deneyimi, küresel ölçekte önemli bir ders sunuyor: Bir ülkenin salgını kontrol altına alması, yalnızca virüsün yayılımını durdurmakla bitmiyor. Gerçek başarı, toplumun tüm bireylerini geride bırakmadan ayağa kaldırabilmekle ölçülüyor.
Bugün Sierra Leone mpox’tan özgür. Fakat yarının sağlıklı ve dirençli toplumu için, hayatta kalanların yalnızlığını da iyileştirmek gerekiyor. Çünkü sağlık, yalnızca hastalığın yokluğu değil; insan onurunun, dayanışmanın ve toplumsal kabulün varlığıdır.