Ortadoğu Satranç Tahtasında Sonuçlar: İsrail, ABD ve Dürziler Üzerinden Şekillenen Yeni Suriye Gerçeği
Ortadoğu, her hamlenin binlerce hayatı etkilediği, sınırların kanla çizildiği bir satranç tahtasıdır.
Bu tahtada ABD vezir gibi hareket eder, İsrail at gibi beklenmedik sıçrayışlar yapar ve bölgesel gruplar —örneğin Dürziler— piyondan çok daha fazlası olabilir.
Bugün, Suriye özelinde yaşananlar yalnızca yerel bir iç savaşın değil, büyük bir yeniden tasarım projesinin sonucudur. Peki bu oyunun sonuçları ne olabilir?
1. Suriye’nin Kalıcı Olarak Bölünmesi
İsrail ve ABD'nin desteklediği "böl-yönet" stratejisi, Suriye'nin kuzeyinde Kürtlerin, güneyinde Dürzilerin, batısında Alevilerin ve merkezinde Sünni Arapların kontrolünde parçalı bir yapı doğuruyor.
Bu yapı, bir konfederasyon ya da fiili bölünme anlamına gelebilir.
Sonuç:
- Ulus-devlet yapısı zayıflar, merkezi otorite çöker.
- Suriye’nin dış müdahalelere karşı direnci azalır.
- İran-Rusya hattı kesintiye uğrar.
2. İsrail'in Güvenlik Kuşağı Kurması
İsrail, kuzey sınırlarını koruma bahanesiyle Golan Tepeleri çevresinde ve Dürzilerin yoğun yaşadığı Süveyda hattında bir "tampon bölge" oluşturmayı hedefliyor.
Bu kuşak, İran’ın Suriye üzerinden Lübnan’a olan lojistik akışını sekteye uğratacaktır.
Sonuç:
- İsrail’in askeri ve stratejik derinliği artar.
- Suriye'nin egemenlik alanı daha da küçülür.
- Hizbullah’ın direniş kapasitesi zayıflar.
3. ABD’nin Vekil Unsurlarla Bölgeyi Kontrol Etmesi
ABD, doğrudan işgal yerine yerel grupları (Kürtler, Dürziler, muhalifler) silahlandırarak ve destekleyerek etkisini sürdürmektedir.
Bu vekil unsurlar, uzun vadede hem birbirleriyle hem de merkezi otoriteyle çatışma riskini barındırır.
Sonuç:
- Sürekli çatışma ortamı oluşur, barış ihtimali ertelenir.
- ABD, doğrudan değil ama dolaylı egemenlik kurar.
- Toplumsal dokular bozulur, etnik gerilim artar.
4. Dürzilerin Çifte Rolü
Dürziler hem İsrail içinde sadakatle bağlı bir azınlık hem de Suriye’de kendi özerkliğini arayan stratejik bir topluluktur.
Bu durum, onları her iki taraf için de potansiyel bir "denge taşı" haline getirir.
Sonuç:
- Dürziler bölgede kilit aktör olur.
- Ancak çift taraflı baskı altında kalan bu topluluk, iç çatışmalara sürüklenebilir.
- Kimlik siyasetinin kurbanı olabilirler.
5. Bölgesel Savaşların Derinleşmesi
Bu stratejiler, kısa vadeli kazançlar sunsa da uzun vadede İran, Türkiye, Rusya ve Çin gibi bölgesel ve küresel aktörlerin daha aktif müdahalelerine neden olacaktır.
Suriye yalnızca bir ülke değil, küresel denge için bir turnusol kağıdına dönüşür.
Sonuç:
- Soğuk savaş benzeri bloklaşmalar belirginleşir.
- Ortadoğu, yeni bir vekalet savaşları dönemine girer.
- Barış, yalnızca bir hayal olur.
Son Söz:
Bir ülkeyi parçalamak kolaydır.
Ama onu yeniden bir araya getirmek; barış, vizyon ve toplumsal iyileşmeyle mümkündür.
ABD ve İsrail’in Ortadoğu stratejileri, güvenlik kaygısı kılıfıyla yürütülse de, gerçekte istikrarsızlık üzerinden güç devşirme politikalarıdır.
Suriye haritası yeniden çizilirken, her çizgi bir hayatı siler.
Her ok, bir milleti böler.
Ve her sessizlik, tarih önünde suç ortaklığına dönüşür.
Yorum Gönder